نگرش و نگارش زن در روزنامه ایران نو چگونه بود؟ - مجله سرگرمی

در بخشی از مقدمه نویسنده بر این کتاب آمده است: بحث در خصوص مسائل زنان نیز برای نخستین بار در همین جراید مطرح شد. مطبوعات فارسی زبان برون مرزی به دلیل آشنایی های اولیه با تحولات زنان در دول خارجه به توضیح گزارش هایی از اقدامات زنان کشورهای عثمانی، ژاپن، مصر، انگلیس و فرانسه پرداختند و پس از آن بعضی قوانین مربوط به حقوق زنان مانند حق آموزش را تشریح کردند؛ برای نمونه نشریه قانون منتشر شده در لندن در همان زمانی که زنان انگلیسی به دنبال طرح مسأله حقوق سیاسی با موضوع حق رأی، اعتراض هایی مدنی را در لندن برپا می کردند، از مسائل زنان و نقش آنان در توسعه آدمیت سخن به میان آورد. نشریه اختر چاپ اسلامبول و حبل المتین چاپ کلکته در شمارگان خود در دوره ناصری با اطلاع از تصویب قوانین مرتبط با الزام آموزش برای زنان در عثمانی و مصر به ترویج این دیدگاه پرداختند که زنان نیز به دلیل نقش تربیتی و مادری که دارند، برای آن که بتوانند اولاد صالح پرورش دهند باید به کسب علم و تحصیل بپردازند و دولت ایران نیز نسبت به ایجاد مدارس برای دختران باید اهتمام بورزد. نشریه حکمت منتشر شده در مصر نیز با درج اخبار فعالیت های حق طلبانه زنان مصری در حوزه انجمن های زنان، توضیح روزنامه نگاری آنان و فعالیتشان در انتشار مطبوعات زن نگار مانند الفتاه و همچنین موضوع تحقق آموزش آنان نقشی مهم در ایجاد این آگاهی در ایران دوره قاجار داشته است. پرداختن به مسائل زنان در نشریات فارسی زبان برون مرزی زمینه هایی را فراهم ساخت تا هم زمان با انتشار جراید مشروطه طلب و در سال های 1324ق/1285ش به بعد نشریات فارسی زبان درون مرزی نیز نسبت به توجه مسائل زنان از خود دغدغه نشان دهند.

در بخش دیگری از مقدمه می خوانیم: زنان در مکتوبات خود موضوعات متعدد چون ضعیفه پنداشتن زنان و نابرابری های جنسیتی را به چالش کشیدند، گاه مستقیم و گاه غیر مستقیم. در روش مستقیم از برادران وطنی و ایمانی خود پرسیدند دلیل آن که برادران وطنی و ایمانی [،] ما طایفه نسوان که جزء اساس ترقی هستیم را با صفاتی چون ضعیفه می شناسند و با ما چون بردگان رفتار دارند چیست؟ در روش غیر مستقیم نیز به جایگزینی واژه نسوان و مخدرات به جای ضعیفه، ذلیله، عورتینه و عورت در مکتوبات خود روی آوردند.

زنان به بازنگری و کوشش برای تغییر نقش های جنسیت زده نیز روی آوردند، پس از عریضه نویسی و مکتوب نگاری، از زبان شعر (باغدار دلگشا و پوراکبر، 2018؛ باغداردلگشا و زنجانی زاده، 1397) و داستان نیز برای نقد ساختارهای اجتماعی استفاده کردند. در کنار سخن گفتن از جنس نسوان از زنیت و لزوم خواهری و اتحاد جمعی زنان نوشتند و صحبت کردند. از نقش مادری نیز بهره جستند تا تربیت اولاد را دلیلی بر طرح بعضی مطالباتشان مانند حق تحصیل معرفی کنند. آنان مجرمه پنداشتن زنان از گذشته تاریخی تا حال امروز را نقد کردند...

به گفته مولف اثر، تنظیم اولیه طرح پژوهشی با عنوان زن در ایران نو نیز اول بار پس از انتشار کتاب نامه های زنان ایرانی (باغداردلگشا، 1395/ الف : 195-1) در ذهن او شکل گرفت، انجام تحقیقی با موضوع واکاوی مسائل زنان در روزنامه ایران نو، مسائلی که خواه خود زنان به طرح آن پرداخته اند یا آن که توسط مردان به بحث گذاشته شده است. طرح بحث علمی آن نیز نخست بار در نیم سال اول تحصیلی سال 97-96 طی چند جلسه کلاسی با عنوان مسائل اجتماعی زنان در روزنامه ایران نودر درس احزاب و مطبوعات ایران در دوره قاجار در دانشگاه فردوسی مشهد ارائه شد که نتیجه نهایی اش نیز کتاب پیش رو است.

باغدار دلگشا درباره منبع شناسی اصلی این پژوهش نیز در مقدمه می نویسد: منبع شناسی اصلی این پژوهش عبارت است از برشماری کامل و غیر گزینشی 475 شماره موجود از روزنامه ایران نو شامل 244 شماره منتشر شده از 7 شعبان 1327ق تا 2 رجب 1328ق، 120 شماره منتشر شده از شوال 1328ق تا 18 ریبع الاول 1329ق و 111 شماره منتشر شده از 24 ربیع الاول 1329ق تا 27 شعبان 1329ق. نخستین هدف از آنالیز شمارگان روزنامه ایران نو، استخراج مکتوبات مَردنِگار با موضوع موضوعی مسائل اجتماعی زنان بود؛ با توجه به انتشار کتابی با عنوان نامه های زنان ایرانی در سال 1395 توسط مولف و درج تمامی مکتوبات زن نِگار مندرج در روزنامه ایران نو در آن، جهت دقت بیشتر و تطبیق و مشخص صحت اطلاعات مندرج در آن کتاب، تمامی اوراق مطبوعاتی این روزنامه مورد خوانش مجدد و بازبینی قرار گرفتند. علاوه بر این صرفا جهت آگاهی و تطبیق بعضی دیدگاه های مندرج در مکتوبات مردنگار در روزنامه های دیگر در یک جدول زمانی شش ماهه از فروردین تا شهریور ماه 1398، شمارگان جراید قانون (باغداردلگشا، 2019: 68-65) ، اختر، تجدد، حبل المتین نیز مورد برشماری و خوانش غیر گزینشی قرار گرفتند. جهت آشنایی بیشتر با دیگر مکتوبات زنان، مندرج در بعضی جراید دوره مشروطه مانند: روزنامه مجلس، تمدن، حکمت، خورشید، شرق، صوراسرافیل، مساوات و ندای وطن نمونه های متعدد این مکتوبات، از متن بازخوانی شده آن ها مندرج در بخش دوم کتاب مشروطه، زنان و تغییرات اجتماعی (باغداردلگشا، 1397) با عنوان: نامه های انتقادیِ زنان علیه نابرابری های اجتماعی و بخش پیوست ها و یادداشت های کتاب زنان پیشگام ایرانی: خدیجه افضل وزیری دختر بی بی خانم استرآبادی (ملاح، 1385) استفاده شده است.

در خصوص پیشینه های تحقیقاتیِ پژوهش حاضر نیز باید اشاره داشت تا کنون پژوهشی که به صورت کامل به آنالیز مسائل اجتماعی زنان در روزنامه ایران نو پرداخته باشد، تدوین نشده است؛ پژوهشی که علاوه بر آنالیز مسائل اجتماعی زنان در مکتوبات زن نگار به آنالیز نوع نگاه مردان به مسائل اجتماعی زنان با بهره گیری از مدل برشماری کامل و روش غیر گزینشی نیز پرداخته باشد؛ با این حال در بعضی تحقیقات به صورت گزینشی و یا مدل نمونه گیری به آنالیز بعضی مسائل اجتماعی زنان در بعضی مقالات مندرج در روزنامه ایران نو پرداخته شده است. در کتاب زن ایرانی در نشریات مشروطه (وطن دوست و دیگران، 1385) با انتخاب گزینشی 18 مکتوب در خصوص مسائل زنان در 8 جریده گزینش شده دوران مشروطه با نام های مجلس، تمدن، صوراسرافیل، حبل المتین، بهار، ایران نو، دانش و شکوفه به آنالیز مسائل زنان و تحلیل بسامد واژگانی آن مکتوبات پرداخته است. در کتاب مشروطه، زنان و تغییرات اجتماعی، اشاراتی مختصر به بعضی مکتوبات و توجه روزنامه ایران نو به مسائل زنان صورت پذیرفته است.

پژوهش پیش رو که به روش اسنادی و برشماری کامل تمامی شمارگان روزنامه ایران نو گردآوری شده در دو محور اصلی به آنالیز مسائل زنان در این جریده پرداخته است: 1- آنالیز مطالبات اجتماعی زنان در مکتوبات زن نگار و 2- آنالیز مسائل اجتماعی زنان در مکتوبات غیرزن نگار مندرج در این روزنامه. پرسش های اصلی نیز عبارت اند از این که زنان در مکتوبات مطالبه گرایانه مندرج در این روزنامه بیشتر به طرح چه مطالبه ای پرداخته اند؟ خودشان را بیشتر در چه نقشی مورد تعریف قرار داده اند؟ اوضاع خود را با چه گروهی مقایسه نموده اند و نهایت آن که کوشش هایشان چه نتیجه ای در بر داشته است؟ همچنین مردان نیز در چه سطحی به مسائل زنان در این روزنامه توجه نشان داده و برای ارتقاء حقوق اجتماعی زنان در ایران دوره قاجار بیشتر در کوشش برای طرح چه موضوعی بوده اند؟

کتاب زن در ایران نو نوشته علی باغدار دلگشا با شمارگان 500 نسخه در 166 صفحه به بهای 65 هزار تومان از سوی انتشارات روشنگران و مطالعات زنان منتشر شده است.

canadaro.ir: تور کانادا: مجله گردشگری و مسافرتی تور کانادا، ویزای کانادا

indiaro.ir: تور هند ارزان قیمت indiaro | تور بمبئی، گوا، آگرا، جیپور، تور مثلث طلایی، تور نوروز، بهار، تابستان، پاییز، زمستان